Czołem!
28 Grudnia, dzień po rocznicy wybuchu zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, działacze ONR Bydgoszcz udali się do dwóch miejscowości; oddalonych o kilkanaście kilometrów od Bydgoszczy, w których znajdują się miejsca pamięci hołdujące Powstańcom.
Pierwszą odwiedzoną miejscowością była Brzoza, w której znajduje się pomnik, upamiętniający poległych Powstańców Wielkopolskich w Brzozie; został wzniesiony przez wdzięcznych mieszkańców z inicjatywy hrabiny Marii Skórzewskiej w 1923 r.. Monument zniszczono na rozkaz niemieckich okupantów w 1940 r. W 2011 r. został odbudowany przez władze samorządowe gminy.
Następnie, działacze Oddziału Bydgoszcz udali się do wioski Nowe Dąbie, gdzie znajduje się głaz z upamiętniającą Powstanie tablicą oraz reprodukcje okopów.
Z racji sprzyjających warunków, oprócz złożenia symbolicznych zniczy oraz odmówionych modlitw, bydgoscy działacze postanowili oddać hołd Powstańcom, używając pirotechniki.
Warto jednak przytoczyć kilka faktów historycznych na temat Powstania na linii kanału noteckiego. W nocy z 10 na 11 stycznia 1919 r., po zajęciu bez walki przez wojska powstańcze Nowej Wsi Wielkiej, nastąpiły przygotowania do dalszego ataku na Chmielniki i Brzozę. Kilkudniowy spokój w tym rejonie, Niemcy wykorzystali na przygotowanie kontrofensywy. Aby uprzedzić akcje niemieckie, Powstańcy przystąpili do działań zaczepnych w kierunku Brzozy. Nieprzyjaciel w miejscowości dysponował dużymi siłami, z pociągiem pancernym na czele. Szczególnie zaciekła wymiana ognia toczyła się o dworzec kolejowy. Ostatecznie, Powstańcy zdołali gwałtownymi natarciami przechylić zwycięstwo na swoją szalę, zmuszający tym samym Niemców do odwrotu z Brzozy. Pojawienie się niemieckiego pociągu pancernego odmieniło jednak sytuację i Powstańcy musieli wycofać się w kierunku Nowej Wsi Wielkiej, gdzie 30 stycznia doszło do krwawych walk. Okolice zamieszkiwali koloniści niemieccy, co było sprzyjającą okolicznością dla napierających oddziałów nieprzyjaciela, które opanowały miejscowość. W komunikacie niemieckim zajęcie Nowej Wsi Wielkiej potraktowano, jako odzyskanie połowy drogi z Bydgoszczy do Inowrocławia, a stałe ataki Niemców oraz dobra obserwacja z wieży kościelnej w Nowej Wsi Wielkiej, zmuszały Polaków do czujności. 19 lutego 1919 r. nastąpiło na wszystkich frontach zawieszenie broni, jednak sytuacja, w której naprzeciwko siebie stały dwie uzbrojone wrogie armie z niechęcią przyjmujące rozejm, stwarzała warunki do częstych prowokacji i walk. Na całkowite wyzwolenie tej części Wielkopolski, Kujaw i Pomorza trzeba było czekać aż do 20 stycznia 1920 r., czyli do realizacji postanowień Traktatu Wersalskiego.
Mimo, że walka o Brzozę i Nową Wieś Wielką zakończyła się polskim niepowodzeniem, to krew poległych i rannych towarzyszy broni nie poszła na marne. Po Powstaniu Wielkopolskim, wspomniane wyżej miejscowości znalazły się w granicach wolnej i niepodległej Polski. Ku czci poległych; wdzięczne miejscowe społeczeństwo wystawiło Powstańcom pomniki oraz tablice, upamiętniające opisywane wydarzenia.https://www.youtube.com/watch?v=hkSXw2EGAfI
